Librat e shenjte
- Bibla
Bibla fillon me historinë e krijimit në librin e Gjenezës, ku përshkruhet se si Perëndia krijoi universin dhe gjithçka në të, duke përfshirë edhe qeniet njerëzore. Kapitulli i parë i Gjenezës përshkruan krijimin e qenieve njerëzore në imazhin e Perëndisë, me detyrën për të shumëfishuar dhe mbushur tokën. Kapitulli i dytë i Gjenezës shpjegon më tej krijimin e qenieve njerëzore dhe marrëdhënien e parë midis Ademit dhe Evës. Teksti thotë se Perëndia i bëri një grua Adamit si një partnere të përshtatshme dhe se ata te dy u bënë një.
Tema e marrëdhënieve seksuale dhe martesës vazhdon në Bibël, me mësimet dhe historitë e ndryshme për gëzimet dhe sfidat e marrëdhënieve seksuale. Bibla paraqet seksin si një pjesë natyrale dhe të bukur të jetës, të percaktuar nga Perëndia për shprehjen e dashurisë dhe krijimin e jetës së re. Megjithatë, Bibla gjithashtu thekson se seksi është i kushtëzuar të zhvillohet brenda kontekstit të martesës, një marrëdhënie e përkushtuar midis një burri dhe një gruaje.
Kënga e Këngëve, një libër poetik në Dhjaten e Vjetër, feston bukurinë dhe pasionin e dashurisë seksuale midis një burri dhe një gruaje. Libri është një dialog midis një burri dhe një gruaje që shprehin dashurinë dhe dëshirën për njëri-tjetrin në gjuhë të gjallë dhe poetike.
Pra, Bibla e shikon seksualitetin si një dhuratë të bukur nga Zoti që duhet të shijohet brenda kufijve të martesës. Bibla manifeston seksin në lidhje me marrëdhëniet e martesës, ajo gjithashtu kujton që dëshira seksuale mund të sjellë mëkat dhe tentacione, dhe se kjo mund të ketë pasoja të rënda. Në këtë kuptim, Bibla inkurajon marrëdhëniet e ndershme dhe të përkushtuara në martesë si mjet për të shijuar seksin dhe për të kultivuar një lidhje të thellë emocionale dhe fizike me partnerin tuaj.
- Kurani
Kurani prek temën e seksit dhe seksualitetit në disa momente, duke ofruar udhëzime dhe këshilla për besimtarët mbi se si të ndërtojnë këtë aspekt të jetës së tyre. Ndërsa Kurani nuk hyn në detaje rreth praktikave seksuale, ai ofron një kornizë për të kuptuar rolin e seksit në marrëdhënie, si dhe implikimet shpirtërore dhe etike të sjelljes seksuale.
Në thelb, Kurani mëson se seksi është një pjesë natyrale dhe e lejuar e jetës, e projektuar nga Zoti për plotësimin fizik dhe emocional të njerëzve. Në Suren eBekare, për shembull, Kurani thotë se bashkëshortët janë një burim rehatie dhe qetësie për njëri-tjetrin, dhe se intimiteti seksual midis tyre është një pjesë natyrale e marrëdhënies së tyre: “Dhe prej shenjave Tij është se Ai ju krijoi bashkëshortë nga vetja juaj, për të ndenjur në qetësi me ta, dhe Ai vuri dashuri dhe mëshirë midis zemrave tuaja. Vërtet, në këtë ka shenja për ata që reflektojnë” (2:187).
Kurani gjithashtu thekson rëndësinë e pëlqimit dhe respektit reciprok në marrëdhëniet seksuale, me të dy partnerët që janë përgjegjës për të siguruar që ndërveprimet e tyre seksuale janë të bazuar në dëshirë dhe respekt reciprok. Në Suren Nisa, Kurani udhëzon besimtarët që të marrin pëlqimin e bashkëshortit të tyre para se të angazhohen në aktivitet seksual: “Dhe mos u afro pranë tyre derisa të pastrohen. Dhe kur të pastroheni, atëherë afrojuni atyre nga ajo që Allahu ua ka urdhëruar. Vërtet, Allahu i do ata që kthehen dhe ata që pastrohen” (4:24).
Kurani gjithashtu nxit idenë e modestisë dhe kastietit seksual, duke inkurajuar besimtarët të rezistojnë ndaj tundimeve seksuale dhe të mbrojnë veten dhe partnerët e tyre nga pasoja negative shpirtërore dhe emocionale të angazhimit në sjellje seksuale jashtë martesës. Në Suren Al-Isra, për shembull, Kurani paralajmëron kundër rrezikut të marrëdhënieve seksuale të paligjshme, duke deklaruar se ato janë burim korrupsioni në shoqëri: “Dhe mos kryej adulteri. Në të vërtetë, është një turp dhe sjellje e keqe” (17:32).
Martesa është një themelet e mësimdhënies islame mbi seksin dhe seksualitetin, me Kuranin që thekson rëndësinë e një marrëdhënie të angazhuar të dashurisë mes bashkëshortëve si konteksti ideal për intimitetin seksual. Në Sura Ar-Rum, Kurani përshkruan martesën si një shenjë e fuqisë dhe urtisë së Zotit, dhe si një mjet për të nxitur dashurinë dhe dhembshurinë mes bashkëshortëve: “Dhe nga shenjat e Tij është se Ai ju krijoi partnere prej vetes suaj, që të gjeni qetësi tek to; dhe Ai vendosi ndërmjet jush dashuri dhe mëshirë. Në të vërtetë, në këto ka shenja për një popull që mendon” (30:21).
Kurani gjithashtu jep udhëzime për aspektet fizike dhe emocionale të marrëdhënieve seksuale, duke inkurajuar bashkëshortët të jenë të kujdesshëm ndaj nevojave të njëri-tjetrit dhe të komunikojnë hapur dhe me sinqeritet për dëshirat dhe pritshmëritë e tyre. Në Suren Nisa, për shembull, Kurani inkurajon burrat që të trajtojnë gratë e tyre me mirësjellje dhe mirekuptim dhe të mundohen të plotësojnë nevojat e tyre fizike dhe emocionale: “Dhe trajtojini ato me ndershmeri. Sepse nëse i urreni ato – ndoshta jeni duke urryer diçka qe Allahu mund ta kete mbushur me begati te mëdha per ju” (4:19).
Në përgjithësi, Kurani paraqet një pamje holistike dhe të balancuar të seksit dhe seksualitetit, duke theksuar rëndësinë e shëndetit fizik, emocional dhe spiritual dhe mirëqenies në të gjitha aspektet e jetës njerëzore. Kurani i njeh sfidat dhe tundimet me te cilat besimtarët mund të përballen në përpjekjen e tyre për të naviguar në kompleksitetet e marrëdhënieve seksuale, gjithashtu ofron udhëzime dhe mbështetje per ata që kërkojnë të kultivojnë marrëdhënie seksuale të shëndetshme dhe të pranueshme brenda kontekstit të vlerave dhe mësimeve islame.
Autore te ndryshëm
- Soren Kierkegard – Koncepti i ankthit
Kierkegaard besonte se seksualiteti ishte një aspekt themelor i ekzistencës njerëzore dhe që ishte ngushtësisht i lidhur me spiritualitetin. Ai e shihte seksualitetin si një fuqi të fortë që mund të drejtojë individët drejt njohjes më të thellë të vetes dhe marrëdhënieve të tyre me Perëndinë, ose larg prej tyre.
Në librin e tij “Veprat e Dashurisë”, Kierkegaard argumenton se dashuria seksuale mund të jetë një mjet për shprehjen e dashurisë hyjnore që ekziston mes njerëzve dhe Perëndisë. Ai besonte se seksualiteti mund të jetë një mjet për arritjen e një nivele më të lartë të ndërgjegjësimit dhe kuptimit spiritual, por vetëm nëse shprehet brenda kontekstit të një marrëdhënieje të përkushtuar dhe të dashurisë.
Megjithatë, Kierkegaard ishte gjithashtu kritik ndaj mënyrës se si seksualiteti trajtohej shpesh në shoqërinë e tij. Ai besonte se shumë njerëz e shikonin seksin si një mjet për të plotësuar dëshirat e tyre, në vend që ta shikonin si një mjet për shprehjen e dashurisë dhe devotshmërisë. Ai ishte veçanërisht kritik ndaj mënyrës si gratë shpesh objektivizoheshin dhe trajtoheshin si objekte të dëshirës mashkullore.
Në përgjithësi, mendimet e Kierkegaardit për seksualitetin dhe spiritualitetin ishin komplekse dhe me nuancë. Ai e njohu potencialin e fortë të seksualitetit për të lidhur individët me vetveten e tyre shpirtërore, por gjithashtu e shihte rrezikun inherent në abuzimin ose objektivizimin e tij.
- Roger Scruton
Teza kryesore e librit “Dëshira Seksuale: Filozofia morale e Erotikes” nga Roger Scruton është se dëshira seksuale është një përvojë e njeriut komplekse dhe shumëdimensionale që ka një dimension objektiv dhe subjektiv. Scruton argumenton se dëshira seksuale nuk është thjesht një impuls fizik ose shtytje biologjike, por edhe një përvojë thellësisht personale dhe emocionale që është e lidhur me ndjenjën tonë të vetvetes dhe marrëdhëniet tona me të tjerët.
Scruton gjithashtu thekson se dëshira seksuale ka një rol të rëndësishëm në jetën tonë morale dhe personale, dhe që te kuptuarit saktë te natyrës dhe rëndësisë së dëshirës seksuale është themelore për zhvillimin e një filozofie morale të plotë të erotikes.
Scruton përdor burime filozofike dhe kulturore të ndryshme për të shpjeguar dimensionet e shumta të dëshirës seksuale, duke përfshirë marrëdhënien e saj me llojet e tjera të dashurisë, rolin e saj në prodhimin dhe vazhdimësinë e races njerëzore, dhe ndikimin e saj në marrëdhëniet tona personale dhe sociale.
Një nga argumentet kryesore që Scruton bën në libër është se objektifikimi seksual është një gabim moral që ul integritetin e individit dhe komunitetit. Scruton argumenton se objektifikimi i një personi tjetër si një mjet i thjeshtë për kënaqësinë seksuale është një shkelje e dinjitetit dhe autonomisë së tyre, dhe se ai nxit një kulturë të sendezimit dhe shfrytezimit që shkatërron strukturën morale të shoqërisë.
- J. Budziszewski
“Për Kuptimin e Seksit” nga J. Budziszewski është vepra ku ofrohet një eksplorim filozofik i konceptit të seksualitetit njerëzor. Autori argumenton se seksualiteti njerëzor ka një qëllim dhe kuptim themelor, i cili shpesh është i njohur gabimisht ose injorohet në kulturën moderne. Budziszewski eksploron perspektivat filozofike dhe teologjike të ndryshme mbi natyrën e seksualitetit, duke përfshirë teorinë e ligjit natyror dhe perspektivën krishtere, dhe hulumton si mund të informojnë kuptimin tonë të qëllimit dhe kuptimit të seksit. Libri gjithashtu diskuton mënyrat në të cilat kultura bashkëkohore ka deformuar kuptimin tonë të seksualitetit dhe si mund të rikthejmë një vlerësim të duhur për kuptimin dhe rëndësinë e tij.
Sipas Budziszewski, kultura bashkëkohore ka deformuar kuptimin tonë të seksualitetit në disa mënyra. Një nga mënyrat kryesore është duke reduktuar seksin në një veprim të thjeshtë fizik pa ndonjë kuptim ose qëllim më të thellë. Në këtë pikëpamje, seksualiteti shihet thjesht si një mjet për kënaqësi ose argëtim, dhe jo si një mënyrë për të shprehur dashurinë, ndërtuar intimitetin, ose për të prodhuar fëmijë. Kjo çon në një kulturë ku seksualiteti është i ndarë nga konteksti i duhur brenda marrëdhënieve njerëzore dhe në vend të kësaj trajtohet si një mall për të blerë, shitur, ose konsumuar.
Një tjetër mënyrë në të cilën kultura bashkëkohore ka deformuar kuptimin tonë të seksualitetit, sipas Budziszewski, është duke promovuar një pikëpamje të moralitetit seksual që bazohet në individualizëm dhe preferencën personale në vend të standardeve morale objektive. Në këtë pikëpamje, individët inkurajohen të përcaktojnë identitetin dhe preferencat e tyre seksuale në bazë të atyre që ndjehen mirë për ta, dhe jo në bazë të ndonjë kornize morale ose etike. Kjo çon në një kulturë ku sjellja seksuale shihet si një çështje e zgjedhjes personale dhe jo si diçka që ka ndonjë kuptim moral objektiv.
Për të rikthyer një vlerësim të duhur për kuptimin dhe rëndësinë e seksit, Budziszewski argumenton se duhet të kthehemi në një kuptim më tradicional të seksualitetit, një që bazohet në ligjin natyror dhe traditën krishtere. Kjo do të thotë të njohim se seksualiteti nuk është thjesht një veprim fizik, por është gjithashtu një përvojë thellësisht shpirtërore dhe emocionale që është e destinuar të ndahet brenda kontekstit të një marrëdhënie të përkushtuar dhe të dashurisë. Kjo gjithashtu do të thotë të njohim se sjellja seksuale është nën objektive morale të caktuara që bazohen në natyrën e njerëzve si qenie morale dhe shpirtërore. Duke pranuar këto vlera dhe perspektiva tradicionale, Budziszewski beson se ne mund të ripërtërijmë një vlerësim të duhur për kuptimin dhe rëndësinë e seksit dhe të ndërtojmë marrëdhënie më të shëndetshme dhe më të mbushura me kuptime me njëri-tjetrin.
How world religions condemn adultery